رهبر معظم انقلاب اسلامی در بخشی از فتاوی خود در خصوص فروش وقف و تبدیل آن اظهار داشتند: برای ثبوت وقفیت وجود وقف نامه شرط نیست همین قدر که احراز شود سابقه رفتار با آن محل به عنوان وقف محقق بوده برای اثبات وقفیت کفایت می‌کند.
سوال:
حمام قدیمی وجود دارد که از سابق به نام وقف نامیده شده است، اما فاقد هرگونه وقفنامه است و از طرفی حمام مذکور متروکه و مخروبه شده، و اساسا مردم محل دیگر احتیاجی به این حمام عمومی ندارند. و با توجه به این که امروز نیازهای محل امور دیگری، از جمله احداث درمانگاه، آزمایشگاه و داروخانه است، لذا بعضی از خیرین محلی در نظر دارند این مکان را تبدیل به درمانگاه و اماکن خیریه کرده و در راه خدمت به عموم به بهره بردای رسانند، مستدعی است با عنایت به این که حمام متروکه وقف نامه ای ندارد اجازه فرمایید زیر نظر معتمدین و مراکز قانونی محل به موسسات خیریه عام المنفعه تبدیل شود.
جواب:
بسمه تعالی
برای ثبوت وقفیت وجود وقف نامه شرط نیست همین قدر که احراز شود سابقه رفتار با آن محل به عنوان وقف محقق بوده برای اثبات وقفیت کفایت می‌کند و صرف نیاز محل به امور دیگر مجوز تغییر وقف نیست به هر حال در فرض تعذر استفاده در مورد وقف با نظر متولی شرعی در مطلق وجوه بر و خیرات مصرف شود.
سوال:
در سال‌های پیش یکی از علمای منطقه با جمع آوری وجوهات شرعیه و کمک مردمی یک دستگاه ساختمان به عنوان مدرسه علوم دینی، خریداری کرده بود، مدتی در ساختمان فوق طلاب علوم دینی مشغول به تحصیل بودند ولی فعلا ساختمان مذکور تخریب شده و مکان آن به محل جمع آوری زباله شهری درآمده است و از طرفی دیگر در جای مناسب و فضای وسیع حوزه علمیه با ساختمان بهتری تهیه شده است و اینک زمین مخروبه ساختمان قبلی بلا استفاده مانده است.
آیا جایز است زمین فوق را برای استفاده و تکمیل ساختمان فعلی به فروش برسانند یا نه؟
آیا جایز است یک دستگاه ساختمان به منظور ایجاد کتابخانه عمومی با اشتراک بعضی از نهادها و ادارات در مکان مذکور ایجاد کرد یا نه؟ و اگر غیر از ساخت حوزه علمیه در مکان مزبور، استفاده دیگری از آن ممکن است مرقوم فرمایید.
جواب:
بسمه تعالی
اگر زمین وقف مدرسه علمیه باشد تغییر و تبدیل آن به چیز دیگر جایز نیست.
سوال:
بر اساس یک باب وقفنامه قدیمی مصرف موقوفه جهت کمک به امامزاده و مسجد جنب آن وقف شده . آنچه بین مردم مشهور است مسجد و امامزاده موصوف سال‌ها قبل در اثر سیل به طور کلی محو و آثار آن نیز مجهول است، و در زمان حاضر نیز چنین مسجد و امامزاده ای وجود خارجی ندارد، مستدعی است راهنمایی فرمایید که عواید موقوفه مذکور در چه راهی باید به مصرف برسد ؟
جواب:
بسمه تعالی
از مشایخ و معمرین جای مشهد امام زاده و مسجد را بپرسند تا عواید در راه تجدید بنا و احتیاجات همانجا مصرف شود و اگر محل به هیچ نحو قابل شناسایی نیست عواید موقوفه را صرف امامزاده‌های مجاور و مساجد محل کنند.
سوال:
ساختمان مدرسه علمیه در طرح توسعه حرم مطهر مورد تخریب واقع شده است مقررات آستانه مقدسه این است که به ازای زمین مدرسه، زمینی را در جای دیگر واگذار کند و مبلغ پنجاه میلیون تومان بابت قیمت کارشناسی بنای مدرسه پرداخت کند . از محضر حضرتعالی سوال است با عنایت به اینکه پیش بینی می‌شود با مبلغ دریافتی از ساخت مدرسه جدید به اتمام نرسد آیا استفاده از درآمد موقوفه علاوه بر ساخت مدرسه جدید برای ادامه برنامه آموزشی و سایر امورات طلاب و مدرسه در محل موقت مجاز است؟
جواب:
بسمه تعالی
پولی که برای مدرسه جدید داده شده باید صرف در ساخت آن بشود و تغییر ندهند و موقوفات مدرسه تخریب شده در مفروض سوال باید در مطلق وجوه از آن جمله مصارف مدرسه جدید و برنامه‌های آموزشی و سایر امور طلاب و مدرسه در محل موقت صرف شود، والله العالم.
سوال:
وضو خانه‌ای که خراب شده و مربوط به مسجد است که شخصی در رژیم گذشته وضوخانه را از اداره اوقاف اجاره کرده است در این مورد چند سوال مطرح است.
آیا این نوع اجاره که ملک وقف بر عموم است چه در آن زمان و چه در این زمان صحیح است یا خیر؟
جواب:
بسمه تعالی
در موارد وقف انتفاع مثل مورد سوال اجاره صحیح نیست.
سوال:
وضوخانه یا حسینیه یا مسجد که خراب شده ولی استفاده کردن آن منتفی نشده است می‌شود آن را تبدیل به درمانگاه کرد یا خیر ؟
جواب:
بسمه تعالی
در فرض مرقوم جایز نیست.
سوال:
آیا آنهایی که اطلاع دارند ملک وقف بر عموم است مثل مسجد می‌توانند تقاضای اجاره کنند از اداره اوقاف یا خیر؟
جواب:
بسمه تعالی
اجاره دادن مسجد صحیح نیست.
سوال:
آیا اداره اوقاف وقتی متوجه شد که مسوولان قبلی کار خلافی انجام داده اند مثل اینکه مسجد یا حسینیه را به کسی اجاره داده اند واجب است از آنها پس گرفته شود یا خیر؟
جواب:
بسمه تعالی
باید به حال اول برگردانند.
سوال:
زمینی از کسانی تبرعا اخذ و وقف شده است به این منظور که وقفش وقف عام باشد که شامل ساختن مدرسه و یا مسجد و یا مقبره شود.
زمینی که برقرار فوق وقف عام شده باشد آیا می‌شود درآن مسجد بنا کرد یا خیر؟
جواب:
بسمه تعالی
اگر وقف شامل آن هست جایز است.
سوال:
یک قطعه زمین از سوی فرد خیری به عنوان مسجد وقف کرده و در همان ابتدا صیغه زمین به نام مسجد خوانده شد که در محرم سال جاری به همت و همیاری مردم مبلغ قابل توجه پول جهت احداث آن جمع آوری شد که هم اکنون در ضلع جنوبی این زمین که موقعیت تجاری دارد به عمق چهار متر یک باب مغازه در آن افتتاح کردند دست اندرکاران احداث این مسجد اعلام داشتند که تمام درآمد این مغازه‌ها وقف مسجد می شود آیا احداث مغازه در این زمین مسجد از لحاظ شرعی جایز است یا خیر؟
جواب:
بسمه تعالی
اگر زمین وقف شده که در آن مسجد بسازند و وقف تمام شده مغازه کردن آن جایز نیست، والله العالم.
بـرای عـضویـت در خـبـرنـامـه، پـسـت الکترونیک خود را وارد کنید.
