کتاب "جزئیات، ارتقادهنده معماری" آخرین اثر دکتر محمود گلابچی با ارائه جزئیات پیشرفته ساختمانها و با هدف گشودن دریچهای جدید به جزئیات معماری در جهان منتشر شد.
دکتر محمود گلابچی استاد معماری دانشگاه تهران
به گزارش شبکه اطلاع رسانی ساختمان ایران (شاسا) کتاب " جزئیات، ارتقا دهنده معماری" که توسط پروفسور محمود گلابچی استاد برجسته دانشکده معماری دانشگاه تهران، استاد نمونه دانشگاههای کشور و چهره ماندگار جمهوری اسلامی ایران در مهندسی راه و ساختمان و معماری با همکاری مهندس احسان سروشنیا تالیف گردیده است به وسیله انتشارات دانشگاه تهران در 440 صفحه با چاپ رنگی و تصاویر و جرئیات اجرایی بسیار منتشر شد.
کتاب جزئیات، ارتقا دهنده معماری از دریچهای جدید به جزییات معماری مینگرد. از منظری که معماری، سازه، تأسیسات و حتی روند ساخت را به منزلة یک پیکر واحد برشمرده و با چنین دیدگاهی به کنکاش و تأمل در جزییات معماری برای تحقق اهداف گوناگون آن از نظر عملکرد، زیبایی، کیفیت و دوام میپردازد. رهاورد چنین دیدگاهی میتواند ارتقای کیفی فضای معماری باشد.
ممکن است اینگونه تصور شود که محتوای کتاب جزئیات، ارتقا دهنده معماری به طراحی آنچه کهاصطلاحاً عناصر و اجزای ساختمان نامیده میشود اختصاص دارد، در صورتی که کانون توجه کتاب، ارائه جزییات ساختمانهای مدرن و پیشرفته (های-تک) در راستای تحقق اهداف فوق و شکلگیری معماری زیبا، بادوام، اقتصادی و با کیفیتی مطلوب است. جزییات بدیع و خلاقانهای که نشان از توجه و اندیشة والای معمار و همکاری نزدیک او با دیگر اعضای گروه ساختمان دارد و در بیرون از این چارچوب، امکان تحقق ندارد.
به گزارش شاسا آنچه در نگارش کتاب جزئیات، ارتقا دهنده معماری مورد نظر بوده است نوعی بازنگری در نگرش به جزییات معماری است، بهگونهای که بتوان دریچهای یافت که روشنای ارتقای معماری از پس آن نمایان باشد و از رهگذر آن، معماران بتوانند هم راه ارتقاء معماری را بازشناسند و هم از بند نیازهای کاذب رهایی یابند.
فصل نخست کتاب، گذری اجمالی بر روال طراحی جزییات در طرح معماری داشته و نوعی دستهبندی کلی از انواع جزییات و حوزههای نفوذ آنها ارائه میدهد. فصل دوم کتاب که گستردهترین فصل کتاب است به کاربرد فلزات (بهویژه فولاد و مقاطع فولادی) در ارتقاء معماری میپردازد. انواع گوناگون و متداول سیستمهای سازهای و بهرهگیری معمارانه از آنها و فرصتها و مشکلاتی که معمار در این روند با آنها مواجه میشود، موضوع اصلی این فصل خواهد بود.
فصل سوم، به بحث سازههای کششی (کابلی، چادری و هوای فشرده) اختصاص دارد که بهدلیل نمایان بودن، که از ویژگیهای اصلی سیستم سازهای و اتصالات اینگونه ساختارهاست (و اثر مستقیم بر کیفیت معماری فضا دارد)، نیازمند توجهی ویژه است. با گذر از فصل سوم، در فصل چهارم، یکی از پرکاربردترین مصالح ساختمانی یعنی بتن مورد توجه قرار میگیرد که بهسبب گوناگونی روشهای ساخت، فرصتهای بسیاری را فراروی معماران برای ارتقاء کیفی طرحهای آنها ترسیم میکند. افزون بر روشها و نمونههای برجستة بهرهگیری از بتن، در این فصل، بهاختصار انواع بتن و بتنهای نسل جدید نیز معرفی شدهاند.
نمایانترین مصالح ساختمانی یعنی شیشه، فصل پنجم را به خود اختصاص میدهد. نقش و تأثیر شیشه و انواع ساختارهای شیشهای در بناها و نحوة اتصالات و جزییات نصب، بخش مفصلی را با محوریت شیشه تشکیل میدهند. جزییات کلاسیک چوب، موجب شد تا این مصالح پرمصرف که سابقهای دیرین در ساختمانسازی دارد، فصل ششم را به خود اختصاص دهد. گرچه در فصلهای اولیه کتاب بر جزییات سازهای که حاصل همکاری مشترک معمار و مهندس سازه است تاکید بسیار شده است، اما این بحث بهطور تخصصی و فارغ از نوع مصالح در انتهای فصول و در موردکاویها مورد بررسی دقیق قرار میگیرد تا بتوان این ضرورت را از منظری جامعتر مورد مداقه قرار داد. شاید در نگاه نخست این امر که بتوان از تأسیسات نیز بهرة معمارانه برد چندان عملی بهنظر نرسد، اما جزییات تأسیساتی که میتواند زمینهساز تحول و ارتقاء معماری و بهبود کیفی آن شود، در لابهلای فصلها مورد بررسی قرار گرفته است.
به فراخور موضوع، در انتهای هر فصل کتاب جزئیات، ارتقا دهنده معماری تعدادی نمونه موردی از آثار برجسته معماری ارائه شده است که میتواند بهمثابة شاهد و مصداق تأثیر آنچه در قالب نظریات در فصل مورد نظر بیان شده مورد توجه قرار گیرد. در این کتاب سعی شده است با استفاده از جزییات ارائهشده در ساختمانهای برگزیده و نیز تصاویر رنگی گویا، نحوة اثرگذاری جزییات بر ارتقاء معماری به خوبی نمایانده شود.
بخشهای مختلف کتاب جزئیات، ارتقا دهنده معماری عبارتند از:
پیشگفتار
فصل نخست: عوامل مؤثر بر طراحی جزییات
فصل دوم: عناصر فلزی
فصل سوم: عناصر و سطوح کششی
فصل چهارم: سطوح و عناصر بتنی
فصل پنجم: شیشه و جدارههای شیشهای
فصل ششم: جزییات چوب و فراوردههای سلولزی
پینوشت و منابع
واژهنامة انگلیسی به فارسی
اسامی ساختمانها، مکانها، مجامع، نشانهای تجاری و اشخاص
نمایه (فهرست موضوعی)
انتشار این کتاب در راستای تحقق اهداف دانشگاه تهران بهعنوان قطب علمی فناوری معماری کشور و در جهت تدوین کتب مورد نیاز جامعه در زمینههای معماری، مهندسی عمران و تکنولوژی معماری صورت میگیرد. آین کتاب میتواند موجب آشنایی بیشتر و دقیقتر دانشجویان، معماران، مهندسان و دانشآموختگان رشتههای معماری و مهندسی عمران با آخرین یافتهها در زمینه جزئیات معماری در جهان شود.
علاقهمندان میتوانند جهت تهیه کتاب به فروشگاههای انتشارات دانشگاه تهران (خیابان انقلاب، مقابل دانشگاه تهران) مراجعه نموده و برای خرید اینترنتی کتاب به سایت انتشارات دانشگاه تهران با آدرس http://press.ut.ac.ir مراجعه نمایند.
بـرای عـضویـت در خـبـرنـامـه، پـسـت الکترونیک خود را وارد کنید.