هشدار درباره عوارض کوله‌پشتی‌های نامناسب برای دانش‌آموزان

۱۳۹۳/۶/۱۸

وزارت بهــداشت نســـبت به خطـــرات استــفاده از کوله‌پشتی‌های نامناسب برای دانش‌آموزان هشدار داد و برای نخستین‌بار حداکثر وزن مجاز برای کوله‌پشتی‌ها را اعلام کرد.


رئیس مرکز بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت ضمن هشدار جدی درباره خطرات استفاده از کوله‌پشتی‌های نامناسب، از تدوین برنامه کوله‌پشتی سالم در وزارت بهداشت خبر داد.


این هشدار وزارت بهداشت در حالی است که در تولید بسیاری از کوله‌پشتی‌های موجود در بازار استانداردهای لازم رعایت نمی‌شود و خانواده‌ها نیز از ویژگی‌های یک کوله‌پشتی مناسب اطلاع کافی ندارند. نتیجه این شرایط هشدار مکرر پزشکان در سال‌های گذشته درخصوص بروز مشکلات استخوانی در بین کودکان و نوجوانان بود، هشدار‌هایی که انگار چندان مورد توجه قرار نگرفت و حالا این خود وزارت بهداشت است که وارد میدان شده. رئیس مرکز بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، به یک مطالعه انجام شده توسط پژوهشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی وزارت علوم اشاره کرده و گفته در این مطالعه، هنجار وزن کوله‌پشتی دانش‌آموزان ایرانی محاسبه و براساس نتایج به‌دست آمده، حداکثر وزن مجاز برای کوله‌پشتی دانش‌آموزان 10درصد وزن بدن آنها توصیه شده است.


بهزاد دماری اعلام کرده که وزن‌های بیشتر کوله‌پشتی‌ها در دانش‌آموزان علاوه بر آنکه به بروز تغییرات منفی در سیستم قلبی، عروقی و تنفسی منجر می‌شود، افزایش معنی‌دار دردهای شانه، پشت و کمر را هم به‌دنبال خواهد داشت.


البته نمی‌توان همه مشکل را نتیجه بی‌توجهی یا بی‌اطلاعی والدین دانست. حجم بالای کتاب، دفتر‌ها و آنچه یک دانش‌آموز باید با خود به مدرسه ببرد آنقدر زیاد هست که چاره‌ای جز انتخاب یک کوله‌پشتی بزرگ و البته سنگین و غیراستاندارد نمی‌ماند.


اما وزارت بهداشت به‌عنوان متولی سلامت مردم قرار است از تدوین برنامه کوله‌پشتی سالم خبر دهد که برای جلوگیری از بروز مشکلات در ستون فقرات و ایجاد دردهای مزمن و حاد پشت و کمر در دانش‌آموزان تدوین شده است.


رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت گفته با مسئولان وزارت آموزش و پرورش در مورد مقدمات این کار صحبت شده و در مجموع این برنامه پس از طی مراحل تصویب در وزارت بهداشت، برای اجرا در مدارس سراسر کشور، به‌زودی به وزارت آموزش و پرورش ابلاغ می‌شود.


کارشناسان چه می‌گویند؟


مهدی امیری کارشناس ارشد توانبخشی در توصیف ویژگی‌های یک کوله‌پشتی استاندارد می‌گوید: ابعاد کوله‌پشتی باید با ابعاد کاربر منطبق باشد و بهتر است عرض کوله‌پشتی از عرض شانه کودکان بیشتر نشود. همچنین ارتفاع کوله‌پشتی با اندازه ارتفاع پشت فرد انطباق داشته باشد. وجود بند‌های مناسب در کوله‌پشتی ضروری است. کوله‌پشتی ارگونومیک، دارای 2 بند در ناحیۀ سرشانه است که حتماً بایستی از هر دو بند استفاده شود. بند سرشانه باید پهن بوده و طرحی داشته باشد که بتواند فرم پشت دانش‌آموز را به‌خود بگیرد.


به گفته امیری، وجود یک اسکلت ثابت در طراحی کوله‌پشتی باعث حفظ وضعیت و عدم‌تغییر شکل آن در تمام حالات می‌شود و لایی‌گذاری در بخش‌هایی مثل سرشانه و پشت لازم است. نوار حمایت‌کننده ستون فقرات باید از جنسی انعطاف‌پذیر باشد تا در زمان استفاده از کوله‌پشتی، هر دانش‌آموز قادر به منطبق کردن این نوار حمایت‌کننده با انحناهای ستون فقرات خود باشد. اینکه مدارس نیز برنامه‌ای برای کاهش لوازم ضروری همراه دانش‌آموزان داشته باشند یا کمد‌هایی برای نگهداری این وسایل در مدرسه در اختیارشان قرار دهند نیز حتما یکی از راه‌های سبک کردن کوله‌های دانش‌آموزان خواهد بود. در مطالعه‌ای که توسط دکتر مختاری‌نیا انجام شده تنها 19/2درصد کوله‌پشتی دانش‌آموزان زیر 10درصد وزن آنها بوده است. این یعنی بیش از 80درصد دانش‌آموزان ما در خطر آسیب استفاده نامناسب از کوله‌پشتی هستند.


ویژگی کوله‌پشتی مناسب


کوله‌پشتی‌های چرخ‌دار، فقط برای مسافت‌های کوتاه و درصورتی که سطح زمین کاملاً هموار باشد، مناسب خواهد بود و برای دانش‌آموزان مناسب نیست. دانش‌آموزان بهتر است همیشه از 2بند کوله‌پشتی استفاده کنند. استفاده از یک بند کوله برای انداختن روی شانه یا حمل با دست خطرناک است. پزشکان تأکید می‌کنند دانش‌آموزان باید هرگونه گزگز، خواب رفتن، ناراحتی و سنگینی در بازو و پاها را سریع گزارش کنند. هر کدام از اینها می‌تواند نشانه‌های استفاده از کوله‌پشتی نامناسب باشد.


بازگشت به  اخبار