«اکتشاف یک غار به‌معنای مرگ آن غار است. » این جمله را افسانه مینایی از کاوشگران غار و از اعضای هیأت مدیره انجمن غار و غارشناسی ایران در مسیر غار نخجیر عنوان می‌کند.
حیات غارهای زنده ایران که از آنها با عنوان غارهای در حال رشد نیز نام می‌برند به جریان داشتن آب در آنها و خشک نشدن غارهابستگی دارد.
آنطور که متخصصان و کارشناسان بررسی و کاوش غار آهکی نخجیر در دلیجان به همشهری می‌گویند، یکصد سال طول می‌کشد تا سازه‌های داخل این غار یک تا 2سانتی‌متر رشد کنند.از آن گذشته بررسی زایش غارها گامی در مسیر یافتن تأثیر تغییرات آب و هوایی بر کره زمین است.
مشاهدات خبرنگار همشهری در همراهی با کارشناسان و متخصصان غارشناسی از سالن‌ها و دالان‌های غار نخجیر که سال 84در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد، بیانگر آن است که نه‌تنها پای دیوارنویسی و وندالیسم به درون غارهای کشور باز شده بلکه حتی در تاریک‌ترین و عمیق‌ترین نقاط زمین در غارها نیز رها کردن زباله بدون توجه به ضایعات زیست‌محیطی در غارهای در حال زایش جریان دارد. بازدیدکنندگان این غار بدون توجه به صیانت و حفاظت از نوزایی و زنده بودن غار نخجیر با اسپری‌های رنگی و حتی زغال اقدام به نوشتن یادگاری بر دیواره‌های این غار کرده‌اند. غارشناس‌ها اما به گفته اعضای گروه سه‌گانه نقشه برداری غار نخجیر که به همت انجمن غار و غارشناسی ایران به نخجیر سفر کرد‌ند تا به ثبت مشخصات تالارهای پنهان مانده از تردد بازدیدکنندگان بپردازند، در مسیر تالار برزخ به همشهری می‌گویند: غارشناس‌ها با استفاده از دستکش حتی از تماس دست با دیواره‌ها به این دلیل که موجب توقف رشد غار می‌شود جلوگیری می‌کنند.
کشف نخجیر در انفجار برای آب
غار نخجیر که در سال 68به‌دلیل یک انفجار در تلاش برای یافتن آب کشف شد، اکنون به مکانی برای بازدید گردشگران تا مسیر 1200متر و فعالیت‌های علمی غارشناسی در تالارهای مخفی مانده تبدیل شده است.
جواد نظامدوست رئیس انجمن غار و غارشناسی ایران که یک‌بار در سال 69به غار نخجیر ورود کرده بود به همشهری می‌گوید که آن سال حوضچه‌های پر از آب در طبقه اول این غار وجود داشت اما حالا هیچ نشانی از این حوضچه‌ها نیست. غار نخجیر از غارهای چالش برانگیز در ایران است که حتی بر سر مالکیت آن بین 2شهر نراق و دلیجان در استان مرکزی اختلاف افتاد و کار به مجلس کشید. یک‌بار هم دعوا بر سر مالکیت آن که در یک منطقه حفاظت شده زیست‌محیطی قرار دارد، موجب درگیری یگان‌های حفاظتی سازمان حفاظت محیط‌زیست و سازمان میراث فرهنگی شد. ثبت ملی این غار در فهرست میراث ملی اما آتش همه اختلاف‌ها را خاموش کرد.
سال‌های سیاه نخجیر
سال 89نخجیر به یک سرمایهگذار سپرده شد تا غار زنده تبدیل به مقصد گردشگری شود. این اقدام نیمه‌کاره رها ماند و محمد حسین فدایی فرماندار دلیجان را به اینجا رساند تا در جمع خبرنگاران اعلام کند که سرمایهگذار نتوانست کار را به نتیجه برساند.
جالب آنکه در بدو تبدیل غار نخجیر به مقصد گردشگری ظرف 8ماه نزدیک به 800متر تونل سنگفرش شده با سنگ و سیمان در غار نخجیر ایجاد شد و نوشته‌های غار را که جنبه مطالعاتی داشت از بین برد.
سال‌های 90و 91اما بدترین سال‌های زندگی غار زنده نخجیر بود. سرمایهگذار که بهره‌برداری از نخجیر را شروع کرده بود با مشاوره اشتباه و مجوزهایی که مشخص نیست براساس کدام اقدام کارشناسی صادر شده بود یک انفجار دیگر برای گشودن ورودی جدید نخجیر صورت داد تا بدین‌ترتیب بخشی از ساکنان غار نخجیر شامل خفاش‌ها تلف شوند یا به خارج از غار مهاجرت کنند و بخش‌های زنده در حال زایش این غار ده‌ها میلیون‌ساله نیز تخریب شود.
مقصر این انفجار سرمایهگذار نبود کارشناسانی بودند که با مشاوره اشتباه موجب صدور مجوز انفجار شدند. برداشت بی‌رویه آب از این غار زنده نیز موجب خشک شدن کامل یک طبقه از غار نخجیر شد.
جواد نظامدوست می‌گوید: سوراخ‌های ایجاد شده بر بدنه غار و برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی آب موجب مرگ یک طبقه از غار نخجیر شد.
داستان غم‌انگیز نخجیر اکنون مدیران استانی، دانشمندان داخلی و متخصصان خارجی غارها را به تکاپو انداخته تا با کمک به نوزایی نخجیر از مرگ این غار شگفت‌انگیز جلوگیری کنند. فرماندار دلیجان به روزنامه همشهری می‌گوید: همکاری جدی برای زنده‌ماندن نخجیر با انجمن غار و غارشناسی ایران آغاز شده تا از مرگ نخجیر جلوگیری شود.
بـرای عـضویـت در خـبـرنـامـه، پـسـت الکترونیک خود را وارد کنید.
