ابهام در آینده طرح نیروگاه‌های خورشیدی اروپا

طرح بلندپروازانه‌ای که قرار بود ۱۵ درصد برق اروپا را از طریق نیروگاه‌های خورشیدی در شمال آفریقا تامین کند، دچار مشکل شده‌است.

در ابتدای ارائه طرح "دیزرتک"، امید می‌رفت که برق از طریق شبکه ای از منابع تجدیدپذیر تولید شود و سپس به وسیله کابلهایی در زیر سطح دریا به اروپا انتقال یابد.

اما در هفته های اخیر، دو کمپانی بزرگ که پشتیبان صنعتی حامی این طرح بودند، کنار کشیده‎‌اند.

دولت اسپانیا نیز از امضای تفاهم‌نامه ساخت و راه‌اندازی نیروگاه خورشیدی در مراکش خودداری کرده‌است.

طرح "دیزرتک"، در سال ۲۰۰۹ با پیش بینی یک بودجه ۴۰۰ میلیارد یورویی برای مهار انرژی خورشیدی و دیگر منابع تجدیدپذیر در شمال آفریقا، در دستور کار قرار گرفت.

امید می‌رفت که تا سال ۲۰۵۰، از این طریق حدود ۱۲۵ گیگاوات نیروی برق تولید شود. این میزان برق، علاوه بر تامین کلیه نیازهای کشورهای میزبان، امکان صدور حجم عظیمی از نیروی برق را از طریق کابلهایی در زیر سطح دریای مدیترانه فراهم می‌کرد.

اما سه سال پس از معرفی، تلاشها در راستای پیشرفت آن پروژه ناچیز بوده‌اند. زیمنس و بوش، دو شریک تجاری و صنعتی "دیزرتک"، تصمیم گرفته‌اند که خود را از مشارکت در این طرح کنار بکشند.

فقدان انگیزه

دکتر دانیل آیوک اِمبی اِگبِه، پروفسور دانشگاه لینز اطریش و کارشناس منابع خورشیدی آفریقا، معتقد است که این خبر خوبی نیست.

او به بی‌بی‌سی گفت: "زیمنس و بوش کمپانیهای خیلی بزرگی هستند. اگر آنها نخواهند از این طرح پشتیبانی کنند، ادامه کار برای 'دیزرتک' مشکل می‌شود."

به نظر می رسد که بعضی از دولتها نیز در این فقدان انگیزه شریکند.

یکی از گامهای اساسی که "دیزرتک" اعلام کرد، راه اندازی سه نیروگاه خورشیدی در مراکش بود. اخیرا قرار بود گروه کشورهای مشارکت کننده در این طرح - از جمله اسپانیا و ایتالیا - تفاهم‌نامه ای را امضاء کنند. اما دولت اسپانیا از این کار سر باز زد؛ به این دلیل که این پروژه در زمینه تامین هزینه های مورد نیاز مشکلاتی دارد.

هانس-جوزف فِل، نماینده پارلمان آلمان از حزب سبز است که پشتیبان قانونگذاری در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر است. از او بعضا به عنوان صاحب اصلی طرحی یاد می شود که اجرای آن به موفقیت تولید انرژی از توربینهای بادی و خورشیدی در آلمان منجر شد. به عقیده او، طرح پیشگامانه "دیزرتک" بیش از حد متکی بر بودجه‌های دولتی است.

آقای فِل گفت: "دولتها به یک دلیل کم انگیزه هستند: "دیزرتک" نیاز شدیدی به پول مالیات دارد و اکنون که کل بودجه عمومی دچار کسری است، طبیعتا پول حاصله از مالیات هم به آسانی در دسترس نیست."

این در حالی است که کلاوس اشمیتکه، سخنگوی "دیزرتک" به بی‌بی‌سی گفت که طرح در شرایط خوبی به سر می‌برد و مشکلات پیش آمده هم تاثیری بر موفقیت کلی آن نخواهد گذاشت.

او با اشاره به مشکلات پیش آمده با اسپانیا گفت: "بحث فعلی درباره تفاهم‌نامه‌ای مابین چند دولت است. بنابراین، پروژه "دیزرتک" خود را درگیر اینگونه مباحث نمی‌کند. آن کارها از وظایف دولتهاست. ما دلیلی برای وحشت از این مشکلات نمی‌بینیم."

اما دیگران در این باره مطمئن نیستند. پروفسور پیتر دروگه، رئیس انجمن اروپایی انرژی‌های تجدیدپذیر (Eurosolar)، در این مورد گفت: "به عقیده من مشکل بتوان دلیلی برای ادامه کار پیدا کرد. واضح است که پروژه از هدف اصلی خود منحرف شده و اکنون در جستجوی یک مسیر تازه است."

به باور او "یکی از جذابیتهای اصلی منابع تجدیدپذیر این است که بی نیاز از انرژیهای دیگر هستند. پس اگر شما خود را وابسته به یک منبع خارجی کنید که لازم باشد برای آن پول بپردازید، در آنصورت مهمترین مزیت این روش تبدیل انرژی را که مد نظر ما است، از دست داده اید."

در عین حال، این بحث نیز مطرح بوده که نگرانیها از بابت ثبات سیاسی در شمال آفریقا، سرمایه گذاران و دولتها را به ملاحضه واداشته است.

یک خبر خوب برای پروژه این است که چین پیشنهاد کرده در این کار سرمایه گذاری کند تا به این ترتیب به فراگیری تکنولوژی آن بپردازد. به باور هانس-جوزف فِل، پول چین به همراه نیاز آن کشور به فراگیری این تکنولوژی، پتانسیل خیلی بالایی را برای نجات این پروژه به ارمغان می‌آورد